Պատմության քննություն

1.Համեմատել Վանի արքաներից երկուսին;

Վանի արքա Իշպուինին թագավորել է (825-810)թթ. ով կարողացավ ստեղծել սեպագիրն ու միասնական դիցարանը։ Իր թագավորության օրոք հաջորդ արքա Սարդուրի 2-ը նույնպես հզոր արքա է ով կարողացավ Վանի թագավորությունը այնքան հզորացնել, որ շուտով վերածվում է աշխարհակալության և դառնում տարածաշրջանի գերիշխող հզոր երկիր է այս երկու արքաներն ել իրենց հերթին հանդիսանում են թագավորության որոշակի հզորության հեղինակներ է։

 

2.Գիլգամեշի մասին էպիկական երգերն առաջացել են մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակում։ Առավել լավ է պահպանված աքքադական «Ամեն ինչ տեսածի մասին…» մեկնակերպը, որի գրառումը գալիս է մ.թ.ա. 19-18-րդ դդ,։ Նա սկսում է անմահություն փնտրել։ Արևի աստծու ուղիով գնում է երանելի Ուտապիշտիի կղզին, որը համաշխարհային ջրհեղեղ է վերապրել, ձեռք է բերում հավերժական երիտասարդության ծաղիկը, բայց օձը առևանգում է այն։

 

3.Ապացուցել, որ գիրը քաղաքակրթության անկյունաքարն է:

Յուրաքանչյուր ազգի և պետության զարգացման գործընթացում հիմնական սյունաքարերը հանդիսանում են կրոնն ու սեփական գիր  է։ Դեռևս հին ժամանակներից հենց հայ  ժողովուրդը սեփական գրի պահպանման համար։ Յուրաքանչյուր ազգ իր գոյության ընթացքում առանց սեփական գրի ստիպված է լինում ձուլվել մեկ այլ ազգի և դառնալ մեկ ընդհանուր էթնոս։ Յուրաքանչյուր ժողովուրդ առանց սեփական գրի չի կարող մտնել քաղաքակրթական ոլորտ։  Այս ամենից յելնելով  գիրը հանդիսանում քաղաքակրթության սյունը և անկյունաքարը։

 

4.Ապացուցել, որ Արտաշես Ա-ն հանճարեղ արքա էր:

Արտաշես Ա Բարեպաշտ (մ.թ.ա մոտ 230 – մ.թ.ա. մոտ 160), Հայոց թագավոր մ.թ.ա. 189–ից։ Զարեհի որդին, Երվանդունի տոհմից։ Արտաշես Ա սելևկյան բանակում նախապես եղել է բարձրաստիճան զինվորական։ Սելևկյան թագավոր Անտիոքոս III Մեծը, Երվանդունիներից նվաճելով Հայաստանի զգալի մասը, մ.թ.ա. շուրջ 200–ին նրա կառավարիչ է կարգել Արտաշես Ա–ին։ Մագնեսիայի ճակատամարտում Հռոմից Անտիոքոս III–ի կրած պարտությունից հետո, Արտաշես Ա անկախ է հռչակել Հայաստանը և հիմնել նոր արքայատոհմ, որն իր հիմնադրի անունով պատմագրության մեջ կոչվում է Արտաշեսյան: Ըստ այս փաստերի կարելի է ասել, որ նա փայլուն դիվանագիթությամբ և հմուտ գործիչ լինելով կարողացել է հարաբերություններ հաստատել տարածաշրջանի տերությունների հետ և դրա միջոցով կարողացել է նպաստել պետության զարգացմանը և նոր արքայատոհմի զարգացմանը։

5.Թվարկել Մեծ Հայքի աշխարհները։

Այրարատ,  Տայք,  Բարձր Հայք, Ծոփք, Աղձնիք,  Տարոն, Վասպուրական, ՈՒտիք, Արցախ,  Սյունիք, Մոկք, կորճայք,  Պարսկահայք,  Փայտակարան

Մայրենի

Գէղցի Համբոյի տունը կըռիվ էր ընգէ:Համբօն գուզէր օր իրան տասէրգու տարէգան Գօգօրին տանէր քաղաք, օր արէստըմ սօրվէր, մարտ դառնար: Հըմը կընիգը չէր հուզէ:

— Չէմ հուզէ, քօրփա էրէխուս էն անխիղջ աշխարքը մի քցէ,- կըսէր,- չէմ հուզէ:

Հըմը Համբօն չըլսէց»:

 

 

Գյուղացի համբոյի տունը կռիվ էին անում։  Համբոն ուզում  էր, որ իրա տասներկու տարեկան Գիքորին տաներ քաղաք, որ մի քիչ արվեստ սովորեր մարդ դառնար։ Հիմա կինը չէր ուզում։

–Չէմ ուզում քյոռփա երեխուս այն անխիջ աշխարհը մի քից, –ասում էր, — չէմ ուզում։

Համոն չլսեց։

 

– Каждый человек на Земле – это решение чьей-то проблемы, – сказала как-то моя мудрая бабушка.

Я очень удивилась её словам.

– Ты – решение чьей-то проблемы, – повторила она.

И пояснила:

– Дар, который дан тебе, может быть не нужен всем, но он, безусловно, просто необходим кому-то – твоя улыбка, твоя любовь, твоя сила.

 

– Բոլորն էլ աշխարհում `որոշման մեկի խնդրի, – մի անգամ ասել եմ իմ իմաստուն տատիկը:

Ես զարմացած էի, – ասաց նա:

– Դուք – ի որոշումը ինչ-որ մեկի խնդրի, – ասել է նա:

Եւ նա բացատրեց.

– Նվերը, որը տրվում է ձեզ, չեն կարող անհրաժեշտ է բոլորի կողմից, բայց դա հաստատ պետք է ինչ – Ձեր ժպիտով, քո սիրո, քո զօրութեամբ.

 

Մայրենի

Վազիր ինչպես որ կաս, նույնիսկ եթե բոլորը ծիծաղեն քեզ վրա։

Այս հատվածը ինձ դուր եկավ, որովհետև այս  մտքով Սարոյանը ուզում էր ասեր,  որ պետք է մտածել ինքդ քո մտքով նույնիսկ եթե քո վրա ծիծաղեն։

 

Աշխարհը գժվել  է։  Ես համաձայն չէմ այս մտքի հետ, որովհետև Սարոյանը այս մտքով Սարոյանը ասում էր, որ ամբողջ աշխարհը գժվել է իսկ աշխարհում կան մարդիկ, որոնք խելացի են։

Մայրենի լեզվական աշխատանք

Դեռևս հնում նկատել են, որ կաղնին մյուս ծառատեսակներից ավելի հաճախ է կայծակահարվում։ Կայծակի ժամանակ և անձրևից պաշտպանվելու համար տաքստոց գտնելու համար պետք է հեռու գնալ կաղնուց։ծաղկելը փրկում է քաղաքում բնակվողներին,  օդում եղած փոշու ու գազի մեծագույն  մասը ծառերի, թփերի,  խոտի վրա է նստում։

Փայտի նյութից գրեթե քսան հազարար արտադրանքի տեսակ են ստանում։

Մայրենի լեզվական աշխատանք

Իր անկյունում նստած  մռմռում էր ու ինչ-որ բան նկարում.  ոչ մեկն ու ոչինչ չէին հետքրքրում։  Սիրտը  մռմռում էր,  երբ հանկարծ նորից հիշում էր ցավից ու վիրավորանքից այլայված այդ դեմքը։  Իրանց ձյունափառ գագաթները երկինք են կառկառում ու սպսում են։  Բայց ինչու  եք անհամբեր կռկռում  սպասեք էլի։   Նա անապատում  բռբռում, ասում ճշմարիտ ու  մարգարեական  բաներ,  բայց ով էր լսողը։  Անմիտ ու անշնորհք  բռբռում ես. կհասկանա,  թե ինչ ես ասում։

Մայրենի

1.Հիմնականում կանաչ, դարչնագույն կամ գորշ ընձյուղներով թփեր են՝ պատված փայտանման, ամուր, սուր, կեռ փշերով, բարձրություն՝ մինչև 2 (3) մ։ Տերևները հերթադիր են, բարդ, կենտփետրաձև, ատամևաեզր։ Ծաղիկները մեկական են կամ հովհանոցաձև ծաղկաբույլերում հավաքված, մասրենու ծաղիկն ունի 8 պսակաթերթ։, երկսեռ, սպիտակ, վարդագույն, կարմիր, դեղին։ Ծաղկում է մայիս-հունիսին։ Պտուղը բազմասերմ ընկուզիկ է, պտղաբույլը՝ մսալի, ոչ հյութալի, արտաքին մաշկը՝ կաշեկերպ, հաստ, կարմիր, վարդագույն, դեղնակարմրավուն և այլն։ Ունի անուշ, քաղցր բույր, առէջը գազարագույն է։ Պտուղը պարունակում է վիտամիններ (հատկապես՝ C), շաքարներ, թթուներ, աղաղանյութեր, հանքային տարրեր, եթերայուղեր և այլն։ Բժշկության մեջ պտուղներն օգտագործում են որպես վիտամինային հումք (թուրմ, հյութեր), յուղը կիրառվում է սնուցողական խոցերի, մաշկային որոշ հիվանդությունների բուժման համար։

 

Պտուղ

Աշնանը մասրենու վրա նկատվում են նարնջագույն կամ կարմիր, հյութալի, կեղծ պտուղներ, որոնք առաջացնում են զզվելի համ, իսկ իսկական պտուղները մանր միասերմ ընկուզիկներ են, որոնք կարելի է օգտագործել որպես դեղամիջոց։

Մայրենի

1,«Ցած իջա, հրացանիս տեսքից թռչունները թռան սարսափահար։ Նայում եմ առվի հատակից հանված թարմ տիղմին ու զարմանքով ծառի արմատի կտորտանքներ նկատում նրա մեզ։ Մոտերքում ծառ չկա, թուփ չկա։ Չէ , ինչպե՞ս չկա, վերևում բլուրը մի կր*քախորշ ունի իր մեջ և այս խորշում կուչ է եկել մի գաճաճ տանձենի։ Բայց մի՞թե նրա արմատներն այս տեղ են հասել, ախր տանձենին հեռու է։ Տնտղեցի արմատի կտորտանքը՝ տանձենի են։ Ահա ջրան*քի պատին ջլատված ու ցցված են վերևից ցած մեկնված արմատների ծայրերը։ Այո՛, տանձենին է ուղարկել վեր*ից, ուղարկել է ջուր բերե­լու իր համար, իր պտուղների համար…»

Մայրենի դասարանական

երեսունյոթամյա Արմենակ Սարոյանը մահանում է և Սարոյանը եղբոր՝ Հենրիի և քույրեր՝ Զաբելի ու Կոզեթի հետ միասին տեղափոխվում է որբանոց։ Երբ մայրը պետք է երեքամյա Վիլյամին թողներ որբանոցում, նա Coon Jiger անունով մի տիկնիկ է նվիրում, որը Սարոյանի հիշողության մեջ միշտ պահպանվում է։ Սարոյանը հետագայում նշել է, որ այդ տիկնիկով կարծես մայրը ցանկանում էր փարատել իր բացակայությունը։ Այդ տիկնիկի կերպարն արտացոլվել է նաև նրա ստեղծագործություններում։

 

Սարոյանը կանոնավոր կրթություն չի ստացել։

 

 

Յոթ տարեկանից սկսեցի լրագրեր վաճառել մայթերում ու խաչմերուկներում: Երրորդ դասարանում առաջին անգամ վաստակեցի դպրոցի ամենաչար տղայի համբավը, ու ինձ հաճախ անկյուն էին կանգնեցնում, հայհոյում, քաշում մազերս ու ականջներս և, ի վերջո, վռնդեցին դպրոցից…

 

1922 թվականին, երբ մայրը նրան է հանձնում հոր թղթերի ու տետրերի մի կապոց, տասնչորսամյա Վիլյամն իմանում է, որ իր հայրը բանաստեղծ է եղել, բանաստեղծություններ ու պոեմներ է գրել «հին հայրենիքի» լեզվով։ Սա օգնում է Վիլյամ Սարոյանին կողմնորոշվել իր սեփական ապագայի հարցում։

 

1926 թվականին տասնութամյա Վիլյամը, որը մինչ այդ հասցրել էր փոստատար, սևագործ բանվոր և Սան Հոակինի ֆերմաներում ու խաղողի այգիներում սեզոնային մշակ աշխատել, թողնում է հարազատ ամերիկա-հայկական Ֆրեզնոն ու գնում Սան Ֆրանցիսկո: Աշխատում է որպես հեռագրատան ծառայող, սպորտային ապրանքների խանութի վաճառող, պահեստի բանվոր։ Ոչ մի տեղ երկար չի մնում, ապրում է վարձով տրվող սենյակներում։

 

Ո`ր   տարիքում  Վիլյամ Սարոյանը սկսեց լրագրեր վաճառել։

 

Ո`ր թվականին մայրը Վիլյամին հոր գրքերի և տետրերի մի կապոց տվեց։

 

ՈՒ`մ  այգում էր աշխատում Վիլյամը։

 

մայրենի

1.Ես  գրադարանում  ընթերցեցի  <<Տասնիգամյա  նավապետ>>  գրքի  3 մասը:  Ես հանդիպեցի    Դիկ  Սենդին,  տիկին  Ուելդնին  և  նավաստիներին:  Ես  կուզենաի  լինել  Դիկ  Սենդի  փոխարեն,  որովհետև  նա  շատ  խիզախ  և  խելացի  էր:

2,Օր-օրեցօր

կաթ-կաթնասուն

որմ-որմնադիր

սյուն-էլեկտռասյուն

նկար-գեղանկար

զարդ-զարդատուփ

վարս-վարսահարդար

ոսկի-ոսկեզօծ

դեղին-դեղնագույն

կրակ-կրակայրիչ

3,գլծավոր-գլուխ

մազակալ-մազ

հացթուխ-հաց

գրավոր-գրիչ

բառացի-բառ

բալենի-բալ

նկարիչ-նկար

ճրագակալ-ճրագ

լուսերես-լույս,  արմատ

գծավոր-գիծ: